Rodzaje rodzicielstwa zastępczego
Rodzicielstwo zastępcze to nie adopcja.
Rodzicielstwo zastępcze jest czasową formą pomocy dziecku, a bardzo często także jego rodzinie biologicznej, która znalazła się w kryzysowej sytuacji. Rodzice muszą liczyć się z tym, że dziecko nie jest im przyznane raz na zawsze i że może ono wrócić do swojej prawdziwej rodziny, jeśli uda jej się pokonać życiowy kryzys.
Osoby adoptujące dziecko, czyli przysposabiające je, podejmują decyzję na całe życie. Adopcja daje im te same prawa i obowiązki, jakie mają rodzice biologiczni. Nie otrzymują oni wsparcia finansowego na dziecko, jakie przysługuje rodzinom zastępczym, oraz nie podlegają kontrolom ze strony urzędów.
Kandydaci na rodziców zastępczych muszą zdecydować, jaką rodzinę chcą założyć - niezawodową, zawodową, a może specjalistyczną lub pogotowie rodzinne.
RODZAJE RODZIN ZASTĘPCZYCH
 | RODZINA ZASTĘPCZA SPOKREWNIONAZakładają ją najbliżsi krewni: dziadkowie lub dorosłe rodzeństwo dziecka, zwykle po śmierci rodziców lub odebraniu im praw rodzicielskich. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | RODZINA ZASTĘPCZA NIEZAWODOWATworzą ją dalsi krewni, np. ciocia i wujek, albo osoby niespokrewnione. Pojęcie „niezawodowa” oznacza, że żaden z rodziców nie rezygnuje z własnej pracy, więc nie pobiera wynagrodzenia za bycie rodziną zastępczą, ale otrzymuje wsparcie dla rodziny. Rodziny niezawodowe mogą przyjąć do trojga dzieci, ale mogą również poprzestać na jednym. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | RODZINA ZASTĘPCZA ZAWODOWAPowstaje, gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z pracy, by poświęcić swój czas na wychowywanie dzieci. Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, więc oprócz wsparcia rodzina otrzymuje także wynagrodzenie. Rodzina zawodowa przyjmuje dwoje lub troje dzieci, w wyjątkowych przypadkach do czworga, jeśli jest to rodzeństwo. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | RODZINA ZASTĘPCZA ZAWODOWA SPECJALISTYCZNAPowstaje, gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z pracy, by poświęcić swój czas na wychowywanie dzieci z niepełnosprawnościami fizycznymi i intelektualnymi lub podejmuje się opieki nad małoletnimi matkami z dziećmi. Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, więc oprócz wsparcia rodzina otrzymuje także wynagrodzenie. Zwykle rodzina specjalistyczna wychowuje jedno lub dwoje dzieci. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | POGOTOWIE RODZINNETo jedna z form rodziny zastępczej zawodowej, tyle że dzieci przebywają w niej do kilku miesięcy. Niekiedy pobyt wydłuża się do czasu wyjaśnienia sytuacji prawnej dziecka. Do pogotowia rodzinnego trafiają zwykle dzieci z interwencji z domu rodzinnego lub przywożone bezpośrednio z porodówek. Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, więc oprócz wsparcia rodzina otrzymuje także wynagrodzenie. Pogotowie rodzinne pomaga dziecku w kryzysowej sytuacji związanej z rozłąką z rodzicami oraz stara się zdiagnozować dziecko u lekarzy specjalistów. Pracownicy MOPS-u w tym czasie szukają dla niego rodziny adopcyjnej, zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, albo podejmują kroki, by dziecko wróciło do rodziny biologicznej. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | RODZINNY DOM DZIECKAPowstaje, gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z pracy, by opiekować się większą liczbą dzieci. Może ich przyjąć nawet ośmioro. Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, za co rodzic otrzyma wsparcie dla rodziny wraz z wynagrodzeniem. Rodzinny dom dziecka w praktyce funkcjonuje jak wielodzietna rodzina. WSPARCIE DLA RODZINY
|
 | RODZINA POMOCOWAZakładają ją osoby, które nie są gotowe, by zostać rodziną zastępczą na stałe, ale chcą wesprzeć już istniejące rodziny. Bywa, że założenie rodziny pomocowej to pierwszy krok na drodze do rodzicielstwa zastępczego. Rodziny pomocowe kończą takie samo szkolenie jak pozostałe rodziny zastępcze. WSPARCIE DLA RODZINY
|
POMOC SPECJALISTÓW
Wszystkie rodziny zastępcze mogą również liczyć na wsparcie specjalistów (pedagogów, psychologów i terapeutów) i koordynatorów, którzy najlepiej znają potrzeby i problemy swoich rodzin oraz pełnią rolę łączników pomiędzy nimi a urzędem.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej zapewnia także szkolenia dodatkowe wpierające rodziców w trakcie sprawowania opieki.
Więcej informacji w informatorze dla rodziców zastępczych i prowadzących rodzinny dom dziecka >>
ULGI DLA DZIECI
Miasto wprowadziło również dodatkowe ulgi dla dzieci z rodzin zastępczych. Mają one zapewniony bezpłatny pobyt w miejskich żłobkach i przedszkolach oraz pierwszeństwo przy naborze do tych placówek. Dzieciom z zawodowych rodzin zastępczych, które posiadają Łódzką Kartę Dużej Rodziny 4+ przysługują darmowe przejazdy MPK.
WYNAGRODZENIE
Wynagrodzenie przysługuje wszystkim rodzinom zastępczym zawodowym (zwykłym, specjalistycznym, pełniącym rolę pogotowia rodzinnego oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka).
Otrzymuje je jeden rodzic, ten, który - traktując rodzicielstwo zastępcze jako zawód - rezygnuje z dotychczasowej pracy, by w pełni poświęcić swój czas na wychowywanie dzieci.
Jeżeli w rodzinnym domu dziecka jest co najmniej pięcioro dzieci, druga osoba, zatrudniona na pół etatu, dostaje wynagrodzenie za pomoc w pracach gospodarskich. Zwykle pobiera je drugi rodzic lub przyjaciel rodziny, który pomaga w prowadzeniu domu i w opiece nad dziećmi.
Szczegóły dotyczące wysokości wynagrodzeń dla poszczególnych rodzin zastępczych zostały opisane w tabeli powyżej.
Wynagrodzenie nie przysługuje natomiast rodzinom niezawodowym, czyli takim, w których rodzice prowadzą dotychczasowe życie zawodowe i nie traktują rodzicielstwa zastępczego jako pełnoetatowej pracy. Od rodzin niezawodowych Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej nie wymaga przyjęcia do domu dwojga lub trojga dzieci. Zwykle rodziny niezawodowe poprzestają na jednym dziecku albo przechodzą z czasem na formę zawodową i wówczas decydują się na przyjęcie kolejnych.
POMOC MIESZKANIOWA
Osoby, które chcą zostać rodziną zastępczą, nie muszą mieć dużego mieszkania lub domu, choć kawalerka może okazać się jednak za mała. Zwłaszcza dla tych, którzy planują być rodziną zawodową, czyli taką, od której oczekujemy, że przyjmie do swojego domu co najmniej dwoje dzieci.
Kandydaci, którzy przejdą wstępny proces kwalifikacji, ale nie mają odpowiedniego mieszkania na założenie rodziny zastępczej, mogą liczyć na wsparcie ze strony miasta. Na czas prowadzenia wielodzietnej rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka magistrat może im przydzielić jedno z wyremontowanych mieszkań komunalnych.
Rodzina zastępcza, która zaopiekuje się 4 dzieci może liczyć również na częściowy zwrot kosztów za utrzymanie lokalu (mieszkania, domu).
WSPARCIE ZE STRONY BIZNESU, FUNDACJI I LUDZI DOBREJ WOLI
W Łodzi i regionie jest wiele osób, instytucji, firm, fundacji i stowarzyszeń, które promują i wspierają rodzicielstwo zastępcze. Pomoc płynąca z ich strony jest bardzo różna. Niektóre przygotowują dla nich specjalne programy i granty. Inne reagują szybko na bieżące potrzeby zgłaszane przez rodziny. Potrafią np. w ciągu kilku godzin dostarczyć do pogotowia rodzinnego wózek dla bliźniąt lub nowe łóżeczko dla kolejnego dziecka. Takie akcje mają ogromną wartość, bo pokazują rodzinom zastępczym, że nie są same i że ich los interesuje wiele osób.
